Gebouwen van voor 2001 die verkocht worden, moeten vanaf 23 november 2022 beschikken over een asbestattest. Met dat attest wil de Vlaamse regering de hoeveelheid asbest in Vlaamse gebouwen in kaart brengen en kopers waarschuwen voor de potentiële aanwezigheid van asbest. Naar schatting zit er nog ruim 2,3 miljoen ton aan asbest in gebouwen in Vlaanderen. Daarvan zit zo'n 865.000 ton in woningen. Om dat alles in kaart te brengen en Vlaanderen tegen 2040 asbestveilig te krijgen, voert de Vlaamse regering vanaf november het asbestattest in.

Concreet zullen alle woningen die gebouwd werden voor 2001 en verkocht worden na 23 november moeten beschikken over een asbestattest. Die attesten worden uitgereikt door asbestdeskundigen van Fedasbest, de organisatie die asbestlabo's en deskundigen groepeert. De deskundigen gaan vanaf juli op pad kunnen voor vrijblijvende inspecties of inspecties van woningen waarvan de eigenaar het na 23 november wil verkopen.

Verborgen asbest

We kennen asbest vooral van dak- en gevelbekleding en leidingisolatie, maar het materiaal kent veel meer toepassingen, waaronder vinylvloeren of valse plafonds. In totaal gaat het om meer dan 3.500 toepassingen die vaak onzichtbaar zijn. Om te vermijden dat kopers geconfronteerd worden met verborgen asbest of dat het asbest uit onwetendheid op een onveilige manier verwijderd wordt, is een grondige inspectie nodig.

Wat is het asbestattest?

Het attest vermeldt waar er binnen- en buitenhuis asbest aanwezig is. Dat kan gaan van een vensterbank tot isolatie rond leidingen. Daarnaast staan er instructies op het attest over hoe hiermee om te gaan: ‘verwijderen' is een optie, maar evengoed kan er ‘goed beheren' vermeld staan en is een ingreep niet meteen nodig.

Hoe wordt het attest opgemaakt?

Alleen gecertifieerde deskundigen zullen de attesten mogen opstellen. De eerste lichting studeert binnenkort af. Zij komen bij de verkoper langs en maken een inventaris van het asbest op basis van wat ze zien, van de documentatie van het gebouw en door stalen te nemen. Die staalnamen mogen geen grote schade veroorzaken. Het attest moet dan onderdeel worden van het verkoopcompromis en de notariële akte.

Wat als er asbest gevonden wordt?

Het attest zal instructies bevatten over hoe er met het asbest omgegaan moet worden. Net zoals bijvoorbeeld bij een negatieve keuring van de elektriciteit, staat een attest met kritische bevindingen een verdere verkoop niet in de weg. Maar als het asbest in slechte staat is of als het bloot kwam te liggen bij renovatiewerken, moet het verwijderd worden. De kans dat er asbest aangetroffen wordt, is niet klein. Er zit nog meer dan twee miljoen ton asbest in de Vlaamse gebouwen. Alleen al bij particuliere woningen spreken we over ruim 2,8 miljoen gebouwen die asbest bevatten.

Waarom is het attest er gekomen?

Tegen 2040 moet Vlaanderen asbestveilig zijn. Dat wil zeggen dat alle risicovolle asbest veilig weggenomen en opgeborgen moet zijn. Het gaat om losse asbestvezels die gevaarlijk zijn en onder geen beding ingeademd mogen worden. Hoe meer contact ermee, hoe groter het risico op een slechte afloop. Asbest leidt tot ziekten als asbestose, longkanker en mesothelioom. De gevolgen manifesteren zich pas na twintig à dertig jaar. Er overlijden in ons land jaarlijks honderden mensen aan de gevolgen daarvan.